ဘုရားသို႕မွန္း ေျခတလွမ္း သိန္းသန္းမကထိုက္
လွဴသူ၊ ဖူးသူ၊ ေပးေ၀သူ နတ္လူ ဘံုသို႕ဆိုက္
********************************************
ေစတီဆိုတဲ့ေဝါဟာရက ဗုဒၶဘုရားရွင္ မပြင့္ထြန္းခင္ကတည္းက အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ေဝသာလီျပည္ႀကီးရဲ႕ အနီးပတ္ဝန္းက်င္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အရာဌာနေတြကို ေစတီီသမုတ္ၿပီး ကိုးကြယ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေစတီေတြ မ်ားစြာရွိခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေစတီေတြကေတာ့ နတ္ဘီလူးႀကီးမ်ားကို ရည္မွတ္ၿပီး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ နတ္ကြန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေတာ့ နတ္ႀကီးတယ္ ဆိုၿပီး မခူးၾကနဲ႔ မဖ်က္ဆီးၾကနဲ႔ စသည္ျဖင့္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဥယ်ာဥ္ႀကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေစတီေတြဟာ ေတာင္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ေစတီဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္မွာ အရိုအေသျပဳအပ္ေသာ အရာ၊ ဌာန အားလံုးပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ျမန္မာလို ျပန္ရင္ အရိုအေသျပဳအပ္ေသာ သေကၤတ ဆိုတာပဲ သင့္ေတာ္မယ္ထင္ပါတယ္။
***ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပင္ပမွ ေစတီမ်ား***
ဟိႏၵဴ ဘုရားေစတီမ်ား ၊ ဒီေန႔ေခတ္ Holy City ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ လာဆာ၊ မကၠာ၊ ေဂ်ရုဆင္ တို႔လို ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြဟာလည္း သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အရိုအေသေပးရာ ဌာနေတြ ျဖစ္လို႔ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ အတိုင္းေျပာရရင္ ေစတီေခၚထိုက္ပါတယ္။
(အခုေျပာခဲ့တဲ့ ေစတီေတြကေတာ့ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာ ျပင္ပက ေစတီေတြပါ )
***ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အရိုအေသအေလးအျမတ္ျပဳၾကတဲ့ သာသနာတြင္း ေစတီေတြကေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ၄-မ်ိဳးရွိပါတယ္။***
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
၁) ဓာတုေစတီ-ဘုရား၊ ရဟႏၲာမ်ား၏ ဓာတ္ေတာ္မ်ား
၂) ဓမၼေစတီ-ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာတရားေတာ္မ်ား
၃) ပရိေဘာဂေစတီ- ဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္က သံုးေဆာင္ခဲ့ေသာ အသံုးအေဆာင္မ်ား
၄) ဥဒၵိႆကေစတီ- ဘုရားရွင္ကို ရည္မွန္းၿပီး ထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ား
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ အေလးအျမတ္ျပဳတဲ့ ေနရာဌာနေတြလည္း ရွိေသးပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဗုဒၶဂါယာ အစရွိတဲ့ သံေဝဇနိယ ေလးဌာနတို႔ပါပဲ။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ အထက္က ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေစတီေတြ၊ သံေဝဇနိယ ေလးဌာနလို ေနရာေတြ အရုိအေသေပးၾက၊ ကိုးကြယ္ၾကတဲ့ အခါမွာလည္း နည္းလမ္းမွန္ဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ မရွိေတာ့တဲ့ေနာက္ပိုင္းက်မွ ဗုဒၶရွင္ေတာ္အမွတ္တရ အျဖစ္နဲ႔ သေကၤတျပဳထားတဲ့ အရာေတြကို မဆိုထားနဲ႔ ဗုဒၶရဲ႕သက္ရွိထင္ရွား ကိုယ္ကာယႀကီးကို ကိုးကြယ္တာေတာင္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ မဟုတ္ရင္ ဗုဒၶက အားမေပးခဲ့ပါဘူး။ ကဲ့ရဲ႕ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ကိုးကြယ္ပံုနည္းလမ္းမမွန္တဲ့အခါ ဓာတ္ေတာ္စစ္ေတြ၊ ပရိေဘာဂ အစစ္ေတြ ရွိေနေသာ္လည္း ဗုဒၶရွင္ေတာ္နဲ႔ လံုးဝမလြဲ တစ္ေထရာတည္းတူတဲ့ ပံုေတာ္ထုလုပ္ထားလည္း အက်ိဳးမ်ားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂါယာအစရွိတဲ့ ေဒသေတြကိုသြားလည္း ေငြကုန္လူပန္းတာက လြဲလို႔ သံသရာအတြက္ အက်ိဳးမမ်ားပါဘူး။ ဂါယာက ျပန္လာလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္နားလည္သလို ေျပာရရင္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ ေစတီကိုးကြယ္ျခင္းဟာ ဗုဒၶဘုရားရွင္ဆီက ကယ္တင္ျခင္းတစံုတရာကို လိုခ်င္လို႔၊ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာေျမႇာက္စားျခင္း တစံုတရာ လိုခ်င္လို႔ မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေစတီေတြကို ယေန ့ေတြ ့ျမင္ေနရေသာ ပံုမ်ားအတိုင္း တည္ထားခဲ့ပါသလဲ
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေစတီတစ္ခု ၏ ေအာက္ပါ အစိတ္အပိုင္းမ်ားႏွင့္ အမည္မ်ားက မည္သို ့ေသာ အခ်က္မ်ားကို ရည္ညႊန္းေနၾကသနည္း..
၁။ ပန္းတင္ခံု
၂။ပစၥယာ ၃ ဆင့္
၃။ေခါင္းေလာင္းေမွာက္ ( သို ့ ) သပိတ္ေမွာက္
၄။ဘီလူးပန္းဆြဲ
၅။ခါးစည္း ေခၚ ရင္စည္း ၃ ေခ်ာင္း
၆။ေဖာင္းရစ္ (၇)ရစ္
၇။ ၾကာေမွာက္
၈။ ရႊဲလံုး
၉။ ၾကာလွန္
၁၀။ ငွက္ေပ်ာဖူး
၁၁။ထီးေတာ္
၁၂။ငွက္ျမားႏွား
၁၃။ထီးေတာ္
၁၄။ စိန္ဖူးေတာ္
ယင္းတို ့အျပင္ ေစတီအနီးရွိ ဟသၤာနားေနဟန္ တံခြန္တုိင္ကို ဘာေၾကာင့္ တည္ေဆာက္ထားၾကသလဲ....
၁. ပန္းတင္ခံုကို အက်ယ္ဆံုးနဲ႕ ေအာက္ဆံုးမွာထားတာဟာ လူ႕စိတ္ေတြထဲမွာ ေလာကုတၲရာနည္းနဲ႕ ပိုင္းျခားရင္ အဆင့္အနိမ့္ဆံုးလူမွာ လိုခ်င္မႈေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္လို႕ ေအာက္ဆံုးက ပန္းတင္ခံုကို အက်ယ္ဆံုး ထားေပးၿပီး ဥပမာေပးျခင္း၊ ဘုရားကို ပန္းကပ္လွဴလိုသူေတြ ပန္းတင္လို႕ရေအာင္ အျမင့္ခံုပံု ေဆာက္လုပ္ေပးထားျခင္းေၾကာင့္ ပန္းတင္ခံုဟု အမည္ေပးျခင္း
၂. ပစၥယာ ကို ၃ဆင့္ ထားရျခင္းမွာ တဏွာ ၃ပါးေခၚ လိုခ်င္မႈအုပ္စု ၃စုကို ရည္ညႊန္းေၾကာင္း၊
ယင္းတို႕မွာ
ဘ၀မရွိမႈကို လိုခ်င္ျခင္း
(နိဗၺာန္ကို လိုခ်င္မႈျဖင့္ မရႏိုင္၊ အရာအားလံုး သူ႕သေဘာနဲ႕ သူ ျဖစ္ပ်က္မႈကို သိၿပီး အစြဲကၽြတ္ျခင္းျဖင့္သာ နိဗၺာန္ကို ရႏိုင္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အက်င့္တရားမရွိဘဲ နိဗၺာန္ကို လုိခ်င္ျခင္းသည္ ဒိဌိ တမိ်ဳးသာျဖစ္သည္။)၊
ဘ၀ကိုလိုခ်င္ျခင္း၊
ကာမဂုဏ္တရားမ်ား (ရုပ္အဆင္း၊ အသံ၊ အန႕ံ၊ အရသာ၊ အေတြ႕အထိ) တို႕ကို လိုခ်င္ျခင္း ဟူေသာ ေလာကုတၲရာနယ္ရဲ႕ ေအာက္ေျခက တဏွာသံုးပါးကို သတိေပးရန္ ပစၥယာ ကို ၃ဆင့္ ထားရျခင္း
၃. ေခါင္းေလာင္းေမွာက္ေခၚ သပိတ္ေမွာက္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္မွာ အထက္ပါ သံသရာလည္ေစေၾကာင္း အခ်က္မ်ားကို မျပဳလုပ္၊ လက္မခံ ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ျဖင့္ သပိတ္ေမွာက္သည္၊ ေခါင္းေလာင္းေမွာက္သည္ဟု လမ္းညႊန္ျခင္း
၄. သံသရာကို ဘီလူးလိုေၾကာက္ၿပီး အထက္နိဗၺာန္ ပန္းကို လွမ္းဆြဲေစခ်င္သည္ဟူေသာ သတိေပးခ်က္ကို ဘီလူးပန္းဆြ ဲ ျဖင့္ ဥပမာေပးျခင္း၊
ပံုပန္းသ႑ာန္ ၅ခုေျမာက္တြင္ ဘီလူးပန္းဆြဲကို ထားျခင္းမွာ
ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးရွိသည့္အနက္ ၅ဆင့္ေျမာက္ ဘယဥာဏ္ကို ညႊန္းဆိုလိုေသာေၾကာင့္ သည္ေနရာတြင္ ဘီလူးပန္းဆြဲ ကို ထားျခင္း၊
(အထက္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဘီလူးကို ပါေအာင္ထည့္ၿပီး ေအာက္ျမန္မာျပည္ တြင္မူ ဘီလူး ထားျခင္း အဓိပၸာယ္ကို တလြဲေတြးသျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဘီလူးကို အပါယ္ေလးဘံုသားဟု သတ္မွတ္ကာ ဘုရားတြင္ မထားခ်င္သျဖင့္ လည္းေကာင္း ဘီလူးမပါဘဲ ပန္းဆြဲကိုခ်ည့္သာ ထည့္ေလ့ရွိသည္ကို သီးျခား မွတ္သား ႏိုင္ပါသည္။ )
သည္ေနရာတြင္ ပန္းဆြဲ ၁၆ခု ရွိေနသည္မွာ ရိပ္သာမ်ားတြင္ ေယာဂီမ်ားကို တရားစစ္ရာတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ေသာ ေသာတာပတၲိ မဂ္ဥာဏ္ဖိုလ္ဥာဏ္ မရခင္ အေျခခံ ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးကို ညႊန္းျခင္း
၅. ခါးစည္း ေခၚ ရင္စည္း ၃ေခ်ာင္း ထားရျခင္းမွာ
မိမိရဲ႕ စိတ္နဲ႕လုပ္ရပ္ကို သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ ဟူေသာ ထိမ္းကြပ္မႈ ၃မ်ိဳးႏွင့္ ထိန္းကြပ္ရန္ သတိေပးလိုျခင္း
၆. ေဖာင္းရစ္ (၇)ရစ္မွာ ၀ိသုဒၶိ (၇)ပါးကို ရည္ညႊန္းျခင္း
၇. ေစတီေတာ္ရဲ႕ ၁၄ဆင့္ေျမာက္မွာ ၾကာေမွာက္ကို ထားျခင္းသည္ တရားအားထုတ္ေနေသာ ေယာဂီျဖစ္လ်က္ ေသာတာပတၲိ မဂ္ဥာဏ္ဖိုလ္ဥာဏ္ ရခါနီး ဥာဏ္စဥ္ ၁၄ဆင့္ေျမာက္ ေရာက္ေနေစဦးေတာ့ သံသရာအတြက္ စိတ္မခ်ရေသးဘဲ ထုိအခိ်န္တြင္ မေကာင္းမႈအကုသိုလ္မ်ားကို ေမွာက္မွားစြာ လုပ္မိႏိုင္ေသးေၾကာင္း၊ ထိုသို႕လုပ္မိပါက ေအာက္သံသရာ အပါယ္ေလးဘံုသို႕ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ျပန္လည္က်ေရာက္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း သတိေပးလိုျခင္း
၈. ၾကာေမွာက္ႏွင့္ ၾကာလွန္ၾကားရွိ ရြဲလံုးမ်ားသည္ကား ဒႆန နယ္ကို ျပဆိုၿပီး ဥာဏ္စဥ္ အမွတ္ ၁၅ႏွင့္ ၁၆သည္ အျခားမရွိ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ေပၚေလ့ရွိၿပီး ေလာကီသားဘ၀၊ ေလာကီနယ္မွ ေလာကုတၲရာသားဘ၀၊ ေလာကုတၲရာနယ္သို႕ ကူးေျပာင္းျခင္းကို ျပဆိုျခင္း
၉. ၾကာလွန္သည္ ထို ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးလံုးကို ရရွိၿပီးပါက ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီ ျဖစ္ၿပီး ေအာက္သံသရာကို ျပန္စရာမရွိေတာ့ဘဲ အထက္ မဂ္ဖိုလ္မ်ားကို ရရွိကာ အလြန္ဆံုးခုႏွစ္ဘ၀သာ သံသရာမွာ က်င္လည္ရၿပီး အထက္ နိဗၺာန္ကိုသာ ၀င္စံရေသာေၾကာင့္ အထက္သို႕လွန္တက္ေနေသာ ၾကာလွန္ကို ပံုဥပမာ ေပးထားျခင္း
၁၀. သေကၤတ၀ါဒ အရ ၾကာပန္းကို ထားရျခင္းမွာ ေရမွာ ႏြံမွာ ေပါက္ဖြားေသာ ၾကာပင္ျဖစ္လ်က္ ေရမစို၊ ႏြံမလူး၊ ေမႊးႀကိဳင္ သင္းပ်ံ႕ျခင္း ရွိေသာ ၾကာပန္းကဲ့သို႕ ေလာကီနယ္မွ လူသားအျဖစ္မွ ေလာကုတၲရာ နယ္သား ဘုရားျဖစ္ေအာင္ က်င့္ၾကံ ေအာင္ျမင္ရာတြင္ ဘုရားႏွင့္ၾကာပန္း တို႕တြင္ အဓိပၸာယ္ ဆင္တူေသာ ဂုဏ္ရည္ခ်င္းကို ဥပမာ ခိုင္းႏိႈင္း လိုေသာေၾကာင့္ ၾကာပန္းကို သံုးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ ခံစဥ္တြင္လည္း ၾကာပန္းကိုသာ ကပ္လွဴျခင္း၊ ဖြားစဥ္ကလည္း ၾကာပြင့္မ်ား အလိုလိုေပၚလာကာ ေျခခ်ရာတိုင္း ခံလာရျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ၾကာပန္းသည္ ဗုဒၶ၏ သေကၤတ ျဖစ္ျခင္း၊
ငွက္ေပ်ာဖူး ဆိုတာ ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ရဲ႕ နိဂံုး သေကၤတ ပါပဲ။ ေပတစ္သီး က်ီးတစ္သား ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ တဲ့။ ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ဟာ ငွက္ေပ်ာဖူး ထြက္လာၿပီး ငွက္ေပ်ာ တခိုင္ သီးၿပီးတာနဲ႕ သူ႕ဘ၀ ၿပီးဆံုး ရသလို ၾကာလွန္ အဆင့္ျဖစ္တဲ့ (သံသရာမွာ ေအာက္သံသရာကို လည္စရာ မလိုေတာ့တဲ့ နိဗၺာန္ ေရာက္ ဖို႕ ေသခ်ာ ေနတဲ့) ေသာတာပန္ အဆင့္ကို ေရာက္ၿပီ ဆိုရင္ သံသရာမွာ ဆက္ ရွင္သန္ က်င္ လည္ စရာ မလိုေတာ့တဲ့ အတြက္ သံသရာ ၿပီးဆံုးတဲ့ အတြက္ ငွက္ေပ်ာဖူးနဲ႕ တင္စား တာပါတဲ့။ ငွက္ေပ်ာဖူး ၿပီးရင္ေတာ့ အထက္ မွာ ထီးေတာ္ပဲ ရွိေတာ့တာမို႕ ထီးေတာ္နဲ႕ က်န္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ အေၾကာင္းကို ေအာက္မွ ဆက္လက္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။ ေပဖူး ပံု မသံုးဘဲ ငွက္ေပ်ာဖူး ပံု သံုးရျခင္း အေၾကာင္းက မ်က္စိ အျမင္ထဲ မွာ ပံုပန္း သ႑ာန္ အရ ၾကည္ညိဳ သပၸါယ ျဖစ္မယ့္ပံုကို ေရႊးခ်ယ္္ျခင္းျဖစ္မယ္လို ့ထင္ျမင္မိပါတယ္။ တစ္ျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ဆိုရင္ သိတဲ့သူမ်ား ျဖည့္စြက္ေပးၾကေစလိုပါတယ္။ သိရွိရသေလာက္ ငွက္ေပ်ာဖူးဟာ အထက္ကိုပဲ တသမတ္တည္း ရွဴးၿပီး ထီးေတာ္ ခုႏွစ္ဆင့္ အျဖစ္ တက္သြား သလို ေသာတာပတၱိ မဂ္ဥာဏ္ ရၿပီး သား သူဟာလဲ အထက္မဂ္ ဖိုလ္ ၇ဆင့္ ဆီကို တသမတ္တည္း အစဥ္လိုက္ ရရွိ ေရာက္ရွိ သြားတဲ့ သေဘာကို ေဖာ္က်ဴးတဲ့ အေနနဲ႕ ငွက္ေပ်ာဖူးကို ၾကာလွန္နဲ႕ ထီးေတာ္ ၇ဆင့္ၾကား အခ်ိတ္အဆက္ မိမိ တည္ထား ေဆာက္လုပ္ ထားတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ေရႊတိဂံု ဘုရား သမိုင္း စာအုပ္ငယ္မွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္ )
၁၁. ထီးေတာ္ (၇) ဆင့္သည္ အထက္ဖိုလ္ ခုႏွစ္ပါးကို ျပဆိုျခင္း
၁၂. ငွက္ျမတ္နား ဆိုသည္မွာ ဘုရား၊ ရဟႏၲာတို႕ လက္ရွိဘ၀မွ နိဗၺာန္သို႕ မ၀င္စံမီ (သို႕မဟုတ္) ပရိနိဗၺာန္ မျပဳမီ ေခတၲခဏ နားေနရာအခိ်န္အခိုက္အတန္႕ကို ျပဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႕ျပင္ ေရႊတိဂံုဘုရား၏ ထို ဟသၤာအျမီးပံု ငွက္ျမတ္နားတြင္ ပတၲျမားကို ထုလုပ္ထားေသာ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ ေလးကို ျမဳပ္ႏွံဌာပနာ ထားျခင္းသည္ အဓိကသက္ေသျဖစ္ေၾကာင္း၊ ငွက္ျမတ္နား ဟုေခၚဆိုေလ့ရွိေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ အမ်ားသူငါ ေတြးထင္သလို ငွက္ၿမီးပံုကို ငွက္ျမတ္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳသည္မဟုတ္ဘဲ နကၡတ္ေဗဒင္ ပညာ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ဟသၤာပံု နကၡတ္ကို ယူကာ သည္ေစတီကို တည္ထားကိုးကြယ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အစြမ္းအစကို သမိုင္းမွတ္တမ္းတင္ရန္လည္းေကာင္း၊ ထိုျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ ကုသိုလ္ အက်ိဳး အထြဋ္အထိပ္ သို႕ ေရာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာလည္းေကာင္း ဟသၤာအျမီးသ႑ာန္ တည္ထားျခင္း၊
၁၃. စိန္ဖူးေတာ္ သည္ အသခၤတဓာတ္ နိဗၺာန္ျမတ္ကို ရည္ညႊန္းျခင္း။ အျခားဓာတ္မ်ားကို ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ တို႕ျဖင့္ ျပင္လို႕ရႏိုင္ေသးသျဖင့္ သခၤတဓာတ္ဟုေခၚၿပီး နိဗၺာန္သည္ကား မည္သို႕မွ် ျပန္လည္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမရွိေတာ့ေသာ ဓာတ္ျဖစ္သျဖင့္ အသခၤတဓာတ္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရည္ညႊန္းျခင္း
(က) ကာဗြန္ျဒပ္စင္ သည္ မီးေသြး၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ဂ်ာမနီယမ္ႏွင့္ စိန္ဆိုၿပီး ေလးဆင့္ရွိရာတြင္ စိန္အဆင့္တြင္ ကာဗြန္ျဒပ္စင္သည္ အသန္႕စင္ဆံုးအဆင့္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သလို ေသာတာပန္၊ သကဒါဂမ္၊ အနာဂမ္ႏွင့္ အရဟတၲ မဂ္ဖိုလ္ရၿပီးသူ ဘုရား၊ ရဟႏၲာ တို႕တြင္ ထိပ္ဆံုးအဆင့္ ဘုရားသည္ ကိေလသာ လံုး၀စင္ၾကယ္ဆံုး အဆင့္ေရာက္ေနသည္ကို ျပဆိုျခင္း၊
(ခ) အမာဆံုး၊ အသန္႕စင္ဆံုးႏွင့္ ဓာတ္ၿပိဳကြဲမႈ လံုး၀မရွိေတာ့ျခင္း ဟူေသာ ဂုဏ္ရည္တူခ်င္း ခိုင္းႏိႈင္းဥပမာေပးထားျခင္း
သည္ေနရာတြင္ ငွက္ျမတ္နားအဆင့္တြင္ အခက္အလက္မ်ားမွာ ငွက္ၿမီးသဖြယ္ ျဖာထြက္ေနေသာ္လည္း စိန္ဖူးေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ တလံုးတည္း ထားသနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းရွိလာပါသည္။ ရဟႏၲာ ကိုယ္ေတာ္ ႀကီး မ်ားသည္ကား အခ်င္းခ်င္းတြင္ ဘုန္းခ်င္း၊ တန္ခိုးခ်င္း၊ ပညာခ်င္း၊ လာဘ္လာဘခ်င္း မတူညီဘဲ သံသရာတြင္ သူတို႕အသီးသီး ျပဳခဲ့ၾကေသာ အက်ိဳးေပး အားေလ်ာ္စြာ ကြဲျပားျခားနား ၾကေသာ္လည္း နိဗၺာန္သို႕ ၀င္စံေတာ္မူၾကသည့္ အခါတြင္ကား တူညီေသာ တခုတည္းေသာ အသခၤတဓာတ္သို႕သာ သက္ေရာက္ၾကသျဖင့္ စိန္ဖူးေတာ္ကို တစ္ဆူတည္း ထားျခင္းျဖစ္ေလသည္။
၁၄. အထက္ပါအခ်က္မ်ားနဲ႕ ျပည့္စံုပါက ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ နည္းစနစ္ျဖင့္ မဟာ သတိပဌာန သုတၲန္ ရဲ႕ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားနဲ႕ ေဆာက္လုပ္ တည္ထား ကိုးကြယ္ေသာ ေစတီျဖစ္ၿပီး ေစတီ တည္ရျခင္း အေၾကာင္း အႏွစ္တရား မ်ားကို သိရွိၿပီး ၾကည္ညိဳ ပူေဇာ္ပါက အဖိုးမျဖတ္ ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးတရားမ်ား ခံစားၾက ရမည္ ျဖစ္ေလသည္။သို႕ေသာ္ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားနဲ႕ မျပည့္စံုေသာ ေစတီျဖစ္ပါက ဓာတ္ရိုက္ ဓာတ္ ဆင္၊ ယၾတာ၊ အထက္လမ္း၊ အစီအရင္မ်ားနဲ႕ တည္ထားေသာ ေစတီ မွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိ ႏိုင္ပါသည္။ ထိုေစတီ မ်ားကို ဖူးေျမာ္ပါက စီရင္သူရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဖူးေျမာ္သူရဲ႕ စိတ္ေစတနာ အလိုက္သာ အက်ိဳး ေပးမည္ဟု မွတ္ယူ ႏိုင္မည္ ထင္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ဘုရားမ်ားတြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိေသာ တိုင္ထိပ္တြင္ ဟသၤာနားေနဟန္ တံခြန္တိုင္အေၾကာင္းကိုလည္း ရွာရွာေဖြေဖြ သိလိုက္ရသည္။ မာနတံခြန္တက္ေနသူမ်ား ဘုရားထံေမွာက္ ေရာက္လိုလွ်င္ မာနကို အရင္ခ် ခဲ့ရန္ သတိေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရွးေခတ္က ဘုရားသို႕ လာသူမ်ားသည္ တံခြန္တိုင္ကို ျမင္သည့္အရပ္မွ စတင္ ကာ မာနခ်သည့္အေနျဖင့္ေရာ အရိုအေသ ေပးသည့္ အေနျဖင့္ပါ ဖိနပ္ခၽြတ္ခဲ့ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ မာနခံေနပါက တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း၊ မာနစြဲၾကီးသူသည္ သကၠာယဒိဌိေခၚ ငါစြဲႀကီးေသာ သူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ငါစြဲ ေပၚတြင္သာ မာနတက္လို႕ ရေသာေၾကာင့္ မာနႀကီးသူသည္ တရားရဖို႕ ခဲယဥ္းေၾကာင္း၊ ယင္းမာနကို ဘုရားေပၚမေရာက္ခင္ အေ၀းကတည္းက သတိေပးသည့္ အေနျဖင့္ တံခြန္တိုင္ကို ျမင့္ျမင့္ တည္ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရေလသည္။
သည္ေလာက္ေတာင္ ေစတီရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခ်င္းစီ အတြက္ေရာ အားလံုးျခံဳငံုၿပီးပါ အႏွစ္ပါပါ အဓိပၸာယ္ရွိရွိ ပံုသ႑ာန္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္စီစဥ္ႏိုင္ေသာ ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ားရဲ႕ သေကၤတ ၀ါဒကို အ့ံၾသခ်ီးက်ဴးလို႕ မဆံုးႏိုင္ေတာ့ပါေခ်။ ထို အေဟာင္းမ်ားရဲ႕ အႏွစ္မ်ားကို မသိပါဘဲ လ်က္ျဖစ္ေစ၊ သိလ်က္နဲ႕ ျဖစ္ေစ ငါက အသစ္ထြင္တယ္ ဆိုေသာ စကားကို လက္ကိုင္ျပဳၿပီး အေဟာင္းကို ဖ်က္ဆီးကာ အသစ္ထြင္ျခင္း၊ အေဟာင္းနဲ႕ အသစ္ကို ေရာျခင္းမ်ားကို ပညာမဲ့ပီပီ ျပဳလုပ္ေနၾကသူ တခ်ိဳ႕ကို ေတြ႕တိုင္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါသည္။ သူတို႕စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ သမိုင္းတြင္ ငါ့ထက္ေတာ္သူမရွိေစရ၊ ငါက သမိုင္းကို ေဖ်ာက္ခ်င္သလို၊ ျပင္ခ်င္သလို ျပင္ႏိုင္သည္ဟု တလြဲမာနရွိဟန္တူေလသည္။ ပညာရွင္တို႕ စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ အ၀ီစိက်မည့္ သမိုင္းတရားခံမ်ား ဟု သာ သတ္မွတ္ကာ သနားေလမည္။ အေဟာင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရ ကို အရင္ေလ့လာၿပီး အေဟာင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရ ထက္သာေသာ အသစ္ကို ထြင္ႏိုင္ပါမွ တိုးတက္ျခင္း အစစ္ အျဖစ္ႀကီး ျဖစ္ေပမည္။ သို႕မဟုတ္ပဲ အသစ္ျဖစ္ ၿပီးေရာ ေလွ်ာက္လုပ္လွ်င္ကား အသံုးမက် လွေသာ အစုတ္ပလုတ္မ်ားႏွင့္ သည္လို ေလွ်ာက္လုပ္ရင္ အစုတ္ပလုတ္ေတြ ျဖစ္ကုန္တတ္တယ္ ဟု ဥပမာ ျပစရာမ်ားသာ က်န္ခဲ့မည္ ကိုလည္း သတိတရား ရလိုက္ပါသည္။
လွဴသူ၊ ဖူးသူ၊ ေပးေ၀သူ နတ္လူ ဘံုသို႕ဆိုက္
********************************************
ေစတီဆိုတဲ့ေဝါဟာရက ဗုဒၶဘုရားရွင္ မပြင့္ထြန္းခင္ကတည္းက အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ေဝသာလီျပည္ႀကီးရဲ႕ အနီးပတ္ဝန္းက်င္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အရာဌာနေတြကို ေစတီီသမုတ္ၿပီး ကိုးကြယ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေစတီေတြ မ်ားစြာရွိခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေစတီေတြကေတာ့ နတ္ဘီလူးႀကီးမ်ားကို ရည္မွတ္ၿပီး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ နတ္ကြန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေတာ့ နတ္ႀကီးတယ္ ဆိုၿပီး မခူးၾကနဲ႔ မဖ်က္ဆီးၾကနဲ႔ စသည္ျဖင့္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဥယ်ာဥ္ႀကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေစတီေတြဟာ ေတာင္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ေစတီဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္မွာ အရိုအေသျပဳအပ္ေသာ အရာ၊ ဌာန အားလံုးပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ျမန္မာလို ျပန္ရင္ အရိုအေသျပဳအပ္ေသာ သေကၤတ ဆိုတာပဲ သင့္ေတာ္မယ္ထင္ပါတယ္။
***ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပင္ပမွ ေစတီမ်ား***
ဟိႏၵဴ ဘုရားေစတီမ်ား ၊ ဒီေန႔ေခတ္ Holy City ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ လာဆာ၊ မကၠာ၊ ေဂ်ရုဆင္ တို႔လို ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြဟာလည္း သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အရိုအေသေပးရာ ဌာနေတြ ျဖစ္လို႔ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ အတိုင္းေျပာရရင္ ေစတီေခၚထိုက္ပါတယ္။
(အခုေျပာခဲ့တဲ့ ေစတီေတြကေတာ့ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာ ျပင္ပက ေစတီေတြပါ )
***ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အရိုအေသအေလးအျမတ္ျပဳၾကတဲ့ သာသနာတြင္း ေစတီေတြကေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ၄-မ်ိဳးရွိပါတယ္။***
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
၁) ဓာတုေစတီ-ဘုရား၊ ရဟႏၲာမ်ား၏ ဓာတ္ေတာ္မ်ား
၂) ဓမၼေစတီ-ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာတရားေတာ္မ်ား
၃) ပရိေဘာဂေစတီ- ဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္က သံုးေဆာင္ခဲ့ေသာ အသံုးအေဆာင္မ်ား
၄) ဥဒၵိႆကေစတီ- ဘုရားရွင္ကို ရည္မွန္းၿပီး ထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ား
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ အေလးအျမတ္ျပဳတဲ့ ေနရာဌာနေတြလည္း ရွိေသးပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဗုဒၶဂါယာ အစရွိတဲ့ သံေဝဇနိယ ေလးဌာနတို႔ပါပဲ။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ အထက္က ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေစတီေတြ၊ သံေဝဇနိယ ေလးဌာနလို ေနရာေတြ အရုိအေသေပးၾက၊ ကိုးကြယ္ၾကတဲ့ အခါမွာလည္း နည္းလမ္းမွန္ဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ မရွိေတာ့တဲ့ေနာက္ပိုင္းက်မွ ဗုဒၶရွင္ေတာ္အမွတ္တရ အျဖစ္နဲ႔ သေကၤတျပဳထားတဲ့ အရာေတြကို မဆိုထားနဲ႔ ဗုဒၶရဲ႕သက္ရွိထင္ရွား ကိုယ္ကာယႀကီးကို ကိုးကြယ္တာေတာင္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ မဟုတ္ရင္ ဗုဒၶက အားမေပးခဲ့ပါဘူး။ ကဲ့ရဲ႕ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ကိုးကြယ္ပံုနည္းလမ္းမမွန္တဲ့အခါ ဓာတ္ေတာ္စစ္ေတြ၊ ပရိေဘာဂ အစစ္ေတြ ရွိေနေသာ္လည္း ဗုဒၶရွင္ေတာ္နဲ႔ လံုးဝမလြဲ တစ္ေထရာတည္းတူတဲ့ ပံုေတာ္ထုလုပ္ထားလည္း အက်ိဳးမ်ားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဂါယာအစရွိတဲ့ ေဒသေတြကိုသြားလည္း ေငြကုန္လူပန္းတာက လြဲလို႔ သံသရာအတြက္ အက်ိဳးမမ်ားပါဘူး။ ဂါယာက ျပန္လာလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္နားလည္သလို ေျပာရရင္ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ ေစတီကိုးကြယ္ျခင္းဟာ ဗုဒၶဘုရားရွင္ဆီက ကယ္တင္ျခင္းတစံုတရာကို လိုခ်င္လို႔၊ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာေျမႇာက္စားျခင္း တစံုတရာ လိုခ်င္လို႔ မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေစတီေတြကို ယေန ့ေတြ ့ျမင္ေနရေသာ ပံုမ်ားအတိုင္း တည္ထားခဲ့ပါသလဲ
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေစတီတစ္ခု ၏ ေအာက္ပါ အစိတ္အပိုင္းမ်ားႏွင့္ အမည္မ်ားက မည္သို ့ေသာ အခ်က္မ်ားကို ရည္ညႊန္းေနၾကသနည္း..
၁။ ပန္းတင္ခံု
၂။ပစၥယာ ၃ ဆင့္
၃။ေခါင္းေလာင္းေမွာက္ ( သို ့ ) သပိတ္ေမွာက္
၄။ဘီလူးပန္းဆြဲ
၅။ခါးစည္း ေခၚ ရင္စည္း ၃ ေခ်ာင္း
၆။ေဖာင္းရစ္ (၇)ရစ္
၇။ ၾကာေမွာက္
၈။ ရႊဲလံုး
၉။ ၾကာလွန္
၁၀။ ငွက္ေပ်ာဖူး
၁၁။ထီးေတာ္
၁၂။ငွက္ျမားႏွား
၁၃။ထီးေတာ္
၁၄။ စိန္ဖူးေတာ္
ယင္းတို ့အျပင္ ေစတီအနီးရွိ ဟသၤာနားေနဟန္ တံခြန္တုိင္ကို ဘာေၾကာင့္ တည္ေဆာက္ထားၾကသလဲ....
၁. ပန္းတင္ခံုကို အက်ယ္ဆံုးနဲ႕ ေအာက္ဆံုးမွာထားတာဟာ လူ႕စိတ္ေတြထဲမွာ ေလာကုတၲရာနည္းနဲ႕ ပိုင္းျခားရင္ အဆင့္အနိမ့္ဆံုးလူမွာ လိုခ်င္မႈေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္လို႕ ေအာက္ဆံုးက ပန္းတင္ခံုကို အက်ယ္ဆံုး ထားေပးၿပီး ဥပမာေပးျခင္း၊ ဘုရားကို ပန္းကပ္လွဴလိုသူေတြ ပန္းတင္လို႕ရေအာင္ အျမင့္ခံုပံု ေဆာက္လုပ္ေပးထားျခင္းေၾကာင့္ ပန္းတင္ခံုဟု အမည္ေပးျခင္း
၂. ပစၥယာ ကို ၃ဆင့္ ထားရျခင္းမွာ တဏွာ ၃ပါးေခၚ လိုခ်င္မႈအုပ္စု ၃စုကို ရည္ညႊန္းေၾကာင္း၊
ယင္းတို႕မွာ
ဘ၀မရွိမႈကို လိုခ်င္ျခင္း
(နိဗၺာန္ကို လိုခ်င္မႈျဖင့္ မရႏိုင္၊ အရာအားလံုး သူ႕သေဘာနဲ႕ သူ ျဖစ္ပ်က္မႈကို သိၿပီး အစြဲကၽြတ္ျခင္းျဖင့္သာ နိဗၺာန္ကို ရႏိုင္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အက်င့္တရားမရွိဘဲ နိဗၺာန္ကို လုိခ်င္ျခင္းသည္ ဒိဌိ တမိ်ဳးသာျဖစ္သည္။)၊
ဘ၀ကိုလိုခ်င္ျခင္း၊
ကာမဂုဏ္တရားမ်ား (ရုပ္အဆင္း၊ အသံ၊ အန႕ံ၊ အရသာ၊ အေတြ႕အထိ) တို႕ကို လိုခ်င္ျခင္း ဟူေသာ ေလာကုတၲရာနယ္ရဲ႕ ေအာက္ေျခက တဏွာသံုးပါးကို သတိေပးရန္ ပစၥယာ ကို ၃ဆင့္ ထားရျခင္း
၃. ေခါင္းေလာင္းေမွာက္ေခၚ သပိတ္ေမွာက္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္မွာ အထက္ပါ သံသရာလည္ေစေၾကာင္း အခ်က္မ်ားကို မျပဳလုပ္၊ လက္မခံ ဟူေသာ အဓိပၸာယ္ျဖင့္ သပိတ္ေမွာက္သည္၊ ေခါင္းေလာင္းေမွာက္သည္ဟု လမ္းညႊန္ျခင္း
၄. သံသရာကို ဘီလူးလိုေၾကာက္ၿပီး အထက္နိဗၺာန္ ပန္းကို လွမ္းဆြဲေစခ်င္သည္ဟူေသာ သတိေပးခ်က္ကို ဘီလူးပန္းဆြ ဲ ျဖင့္ ဥပမာေပးျခင္း၊
ပံုပန္းသ႑ာန္ ၅ခုေျမာက္တြင္ ဘီလူးပန္းဆြဲကို ထားျခင္းမွာ
ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးရွိသည့္အနက္ ၅ဆင့္ေျမာက္ ဘယဥာဏ္ကို ညႊန္းဆိုလိုေသာေၾကာင့္ သည္ေနရာတြင္ ဘီလူးပန္းဆြဲ ကို ထားျခင္း၊
(အထက္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဘီလူးကို ပါေအာင္ထည့္ၿပီး ေအာက္ျမန္မာျပည္ တြင္မူ ဘီလူး ထားျခင္း အဓိပၸာယ္ကို တလြဲေတြးသျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဘီလူးကို အပါယ္ေလးဘံုသားဟု သတ္မွတ္ကာ ဘုရားတြင္ မထားခ်င္သျဖင့္ လည္းေကာင္း ဘီလူးမပါဘဲ ပန္းဆြဲကိုခ်ည့္သာ ထည့္ေလ့ရွိသည္ကို သီးျခား မွတ္သား ႏိုင္ပါသည္။ )
သည္ေနရာတြင္ ပန္းဆြဲ ၁၆ခု ရွိေနသည္မွာ ရိပ္သာမ်ားတြင္ ေယာဂီမ်ားကို တရားစစ္ရာတြင္ အဆင့္သတ္မွတ္ေသာ ေသာတာပတၲိ မဂ္ဥာဏ္ဖိုလ္ဥာဏ္ မရခင္ အေျခခံ ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးကို ညႊန္းျခင္း
၅. ခါးစည္း ေခၚ ရင္စည္း ၃ေခ်ာင္း ထားရျခင္းမွာ
မိမိရဲ႕ စိတ္နဲ႕လုပ္ရပ္ကို သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ ဟူေသာ ထိမ္းကြပ္မႈ ၃မ်ိဳးႏွင့္ ထိန္းကြပ္ရန္ သတိေပးလိုျခင္း
၆. ေဖာင္းရစ္ (၇)ရစ္မွာ ၀ိသုဒၶိ (၇)ပါးကို ရည္ညႊန္းျခင္း
၇. ေစတီေတာ္ရဲ႕ ၁၄ဆင့္ေျမာက္မွာ ၾကာေမွာက္ကို ထားျခင္းသည္ တရားအားထုတ္ေနေသာ ေယာဂီျဖစ္လ်က္ ေသာတာပတၲိ မဂ္ဥာဏ္ဖိုလ္ဥာဏ္ ရခါနီး ဥာဏ္စဥ္ ၁၄ဆင့္ေျမာက္ ေရာက္ေနေစဦးေတာ့ သံသရာအတြက္ စိတ္မခ်ရေသးဘဲ ထုိအခိ်န္တြင္ မေကာင္းမႈအကုသိုလ္မ်ားကို ေမွာက္မွားစြာ လုပ္မိႏိုင္ေသးေၾကာင္း၊ ထိုသို႕လုပ္မိပါက ေအာက္သံသရာ အပါယ္ေလးဘံုသို႕ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ျပန္လည္က်ေရာက္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း သတိေပးလိုျခင္း
၈. ၾကာေမွာက္ႏွင့္ ၾကာလွန္ၾကားရွိ ရြဲလံုးမ်ားသည္ကား ဒႆန နယ္ကို ျပဆိုၿပီး ဥာဏ္စဥ္ အမွတ္ ၁၅ႏွင့္ ၁၆သည္ အျခားမရွိ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ေပၚေလ့ရွိၿပီး ေလာကီသားဘ၀၊ ေလာကီနယ္မွ ေလာကုတၲရာသားဘ၀၊ ေလာကုတၲရာနယ္သို႕ ကူးေျပာင္းျခင္းကို ျပဆိုျခင္း
၉. ၾကာလွန္သည္ ထို ဥာဏ္စဥ္ ၁၆ပါးလံုးကို ရရွိၿပီးပါက ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီ ျဖစ္ၿပီး ေအာက္သံသရာကို ျပန္စရာမရွိေတာ့ဘဲ အထက္ မဂ္ဖိုလ္မ်ားကို ရရွိကာ အလြန္ဆံုးခုႏွစ္ဘ၀သာ သံသရာမွာ က်င္လည္ရၿပီး အထက္ နိဗၺာန္ကိုသာ ၀င္စံရေသာေၾကာင့္ အထက္သို႕လွန္တက္ေနေသာ ၾကာလွန္ကို ပံုဥပမာ ေပးထားျခင္း
၁၀. သေကၤတ၀ါဒ အရ ၾကာပန္းကို ထားရျခင္းမွာ ေရမွာ ႏြံမွာ ေပါက္ဖြားေသာ ၾကာပင္ျဖစ္လ်က္ ေရမစို၊ ႏြံမလူး၊ ေမႊးႀကိဳင္ သင္းပ်ံ႕ျခင္း ရွိေသာ ၾကာပန္းကဲ့သို႕ ေလာကီနယ္မွ လူသားအျဖစ္မွ ေလာကုတၲရာ နယ္သား ဘုရားျဖစ္ေအာင္ က်င့္ၾကံ ေအာင္ျမင္ရာတြင္ ဘုရားႏွင့္ၾကာပန္း တို႕တြင္ အဓိပၸာယ္ ဆင္တူေသာ ဂုဏ္ရည္ခ်င္းကို ဥပမာ ခိုင္းႏိႈင္း လိုေသာေၾကာင့္ ၾကာပန္းကို သံုးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ ခံစဥ္တြင္လည္း ၾကာပန္းကိုသာ ကပ္လွဴျခင္း၊ ဖြားစဥ္ကလည္း ၾကာပြင့္မ်ား အလိုလိုေပၚလာကာ ေျခခ်ရာတိုင္း ခံလာရျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ၾကာပန္းသည္ ဗုဒၶ၏ သေကၤတ ျဖစ္ျခင္း၊
ငွက္ေပ်ာဖူး ဆိုတာ ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ရဲ႕ နိဂံုး သေကၤတ ပါပဲ။ ေပတစ္သီး က်ီးတစ္သား ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ တဲ့။ ငွက္ေပ်ာ တစ္ပင္ဟာ ငွက္ေပ်ာဖူး ထြက္လာၿပီး ငွက္ေပ်ာ တခိုင္ သီးၿပီးတာနဲ႕ သူ႕ဘ၀ ၿပီးဆံုး ရသလို ၾကာလွန္ အဆင့္ျဖစ္တဲ့ (သံသရာမွာ ေအာက္သံသရာကို လည္စရာ မလိုေတာ့တဲ့ နိဗၺာန္ ေရာက္ ဖို႕ ေသခ်ာ ေနတဲ့) ေသာတာပန္ အဆင့္ကို ေရာက္ၿပီ ဆိုရင္ သံသရာမွာ ဆက္ ရွင္သန္ က်င္ လည္ စရာ မလိုေတာ့တဲ့ အတြက္ သံသရာ ၿပီးဆံုးတဲ့ အတြက္ ငွက္ေပ်ာဖူးနဲ႕ တင္စား တာပါတဲ့။ ငွက္ေပ်ာဖူး ၿပီးရင္ေတာ့ အထက္ မွာ ထီးေတာ္ပဲ ရွိေတာ့တာမို႕ ထီးေတာ္နဲ႕ က်န္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ အေၾကာင္းကို ေအာက္မွ ဆက္လက္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။ ေပဖူး ပံု မသံုးဘဲ ငွက္ေပ်ာဖူး ပံု သံုးရျခင္း အေၾကာင္းက မ်က္စိ အျမင္ထဲ မွာ ပံုပန္း သ႑ာန္ အရ ၾကည္ညိဳ သပၸါယ ျဖစ္မယ့္ပံုကို ေရႊးခ်ယ္္ျခင္းျဖစ္မယ္လို ့ထင္ျမင္မိပါတယ္။ တစ္ျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ဆိုရင္ သိတဲ့သူမ်ား ျဖည့္စြက္ေပးၾကေစလိုပါတယ္။ သိရွိရသေလာက္ ငွက္ေပ်ာဖူးဟာ အထက္ကိုပဲ တသမတ္တည္း ရွဴးၿပီး ထီးေတာ္ ခုႏွစ္ဆင့္ အျဖစ္ တက္သြား သလို ေသာတာပတၱိ မဂ္ဥာဏ္ ရၿပီး သား သူဟာလဲ အထက္မဂ္ ဖိုလ္ ၇ဆင့္ ဆီကို တသမတ္တည္း အစဥ္လိုက္ ရရွိ ေရာက္ရွိ သြားတဲ့ သေဘာကို ေဖာ္က်ဴးတဲ့ အေနနဲ႕ ငွက္ေပ်ာဖူးကို ၾကာလွန္နဲ႕ ထီးေတာ္ ၇ဆင့္ၾကား အခ်ိတ္အဆက္ မိမိ တည္ထား ေဆာက္လုပ္ ထားတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ေရႊတိဂံု ဘုရား သမိုင္း စာအုပ္ငယ္မွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္ )
၁၁. ထီးေတာ္ (၇) ဆင့္သည္ အထက္ဖိုလ္ ခုႏွစ္ပါးကို ျပဆိုျခင္း
၁၂. ငွက္ျမတ္နား ဆိုသည္မွာ ဘုရား၊ ရဟႏၲာတို႕ လက္ရွိဘ၀မွ နိဗၺာန္သို႕ မ၀င္စံမီ (သို႕မဟုတ္) ပရိနိဗၺာန္ မျပဳမီ ေခတၲခဏ နားေနရာအခိ်န္အခိုက္အတန္႕ကို ျပဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႕ျပင္ ေရႊတိဂံုဘုရား၏ ထို ဟသၤာအျမီးပံု ငွက္ျမတ္နားတြင္ ပတၲျမားကို ထုလုပ္ထားေသာ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ ေလးကို ျမဳပ္ႏွံဌာပနာ ထားျခင္းသည္ အဓိကသက္ေသျဖစ္ေၾကာင္း၊ ငွက္ျမတ္နား ဟုေခၚဆိုေလ့ရွိေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ အမ်ားသူငါ ေတြးထင္သလို ငွက္ၿမီးပံုကို ငွက္ျမတ္မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳသည္မဟုတ္ဘဲ နကၡတ္ေဗဒင္ ပညာ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ဟသၤာပံု နကၡတ္ကို ယူကာ သည္ေစတီကို တည္ထားကိုးကြယ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အစြမ္းအစကို သမိုင္းမွတ္တမ္းတင္ရန္လည္းေကာင္း၊ ထိုျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ ကုသိုလ္ အက်ိဳး အထြဋ္အထိပ္ သို႕ ေရာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာလည္းေကာင္း ဟသၤာအျမီးသ႑ာန္ တည္ထားျခင္း၊
၁၃. စိန္ဖူးေတာ္ သည္ အသခၤတဓာတ္ နိဗၺာန္ျမတ္ကို ရည္ညႊန္းျခင္း။ အျခားဓာတ္မ်ားကို ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ တို႕ျဖင့္ ျပင္လို႕ရႏိုင္ေသးသျဖင့္ သခၤတဓာတ္ဟုေခၚၿပီး နိဗၺာန္သည္ကား မည္သို႕မွ် ျပန္လည္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမရွိေတာ့ေသာ ဓာတ္ျဖစ္သျဖင့္ အသခၤတဓာတ္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရည္ညႊန္းျခင္း
(က) ကာဗြန္ျဒပ္စင္ သည္ မီးေသြး၊ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ဂ်ာမနီယမ္ႏွင့္ စိန္ဆိုၿပီး ေလးဆင့္ရွိရာတြင္ စိန္အဆင့္တြင္ ကာဗြန္ျဒပ္စင္သည္ အသန္႕စင္ဆံုးအဆင့္ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သလို ေသာတာပန္၊ သကဒါဂမ္၊ အနာဂမ္ႏွင့္ အရဟတၲ မဂ္ဖိုလ္ရၿပီးသူ ဘုရား၊ ရဟႏၲာ တို႕တြင္ ထိပ္ဆံုးအဆင့္ ဘုရားသည္ ကိေလသာ လံုး၀စင္ၾကယ္ဆံုး အဆင့္ေရာက္ေနသည္ကို ျပဆိုျခင္း၊
(ခ) အမာဆံုး၊ အသန္႕စင္ဆံုးႏွင့္ ဓာတ္ၿပိဳကြဲမႈ လံုး၀မရွိေတာ့ျခင္း ဟူေသာ ဂုဏ္ရည္တူခ်င္း ခိုင္းႏိႈင္းဥပမာေပးထားျခင္း
သည္ေနရာတြင္ ငွက္ျမတ္နားအဆင့္တြင္ အခက္အလက္မ်ားမွာ ငွက္ၿမီးသဖြယ္ ျဖာထြက္ေနေသာ္လည္း စိန္ဖူးေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ တလံုးတည္း ထားသနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းရွိလာပါသည္။ ရဟႏၲာ ကိုယ္ေတာ္ ႀကီး မ်ားသည္ကား အခ်င္းခ်င္းတြင္ ဘုန္းခ်င္း၊ တန္ခိုးခ်င္း၊ ပညာခ်င္း၊ လာဘ္လာဘခ်င္း မတူညီဘဲ သံသရာတြင္ သူတို႕အသီးသီး ျပဳခဲ့ၾကေသာ အက်ိဳးေပး အားေလ်ာ္စြာ ကြဲျပားျခားနား ၾကေသာ္လည္း နိဗၺာန္သို႕ ၀င္စံေတာ္မူၾကသည့္ အခါတြင္ကား တူညီေသာ တခုတည္းေသာ အသခၤတဓာတ္သို႕သာ သက္ေရာက္ၾကသျဖင့္ စိန္ဖူးေတာ္ကို တစ္ဆူတည္း ထားျခင္းျဖစ္ေလသည္။
၁၄. အထက္ပါအခ်က္မ်ားနဲ႕ ျပည့္စံုပါက ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ နည္းစနစ္ျဖင့္ မဟာ သတိပဌာန သုတၲန္ ရဲ႕ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားနဲ႕ ေဆာက္လုပ္ တည္ထား ကိုးကြယ္ေသာ ေစတီျဖစ္ၿပီး ေစတီ တည္ရျခင္း အေၾကာင္း အႏွစ္တရား မ်ားကို သိရွိၿပီး ၾကည္ညိဳ ပူေဇာ္ပါက အဖိုးမျဖတ္ ႏိုင္ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးတရားမ်ား ခံစားၾက ရမည္ ျဖစ္ေလသည္။သို႕ေသာ္ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားနဲ႕ မျပည့္စံုေသာ ေစတီျဖစ္ပါက ဓာတ္ရိုက္ ဓာတ္ ဆင္၊ ယၾတာ၊ အထက္လမ္း၊ အစီအရင္မ်ားနဲ႕ တည္ထားေသာ ေစတီ မွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိ ႏိုင္ပါသည္။ ထိုေစတီ မ်ားကို ဖူးေျမာ္ပါက စီရင္သူရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ဖူးေျမာ္သူရဲ႕ စိတ္ေစတနာ အလိုက္သာ အက်ိဳး ေပးမည္ဟု မွတ္ယူ ႏိုင္မည္ ထင္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ဘုရားမ်ားတြင္ ေတြ႕ရေလ့ရွိေသာ တိုင္ထိပ္တြင္ ဟသၤာနားေနဟန္ တံခြန္တိုင္အေၾကာင္းကိုလည္း ရွာရွာေဖြေဖြ သိလိုက္ရသည္။ မာနတံခြန္တက္ေနသူမ်ား ဘုရားထံေမွာက္ ေရာက္လိုလွ်င္ မာနကို အရင္ခ် ခဲ့ရန္ သတိေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရွးေခတ္က ဘုရားသို႕ လာသူမ်ားသည္ တံခြန္တိုင္ကို ျမင္သည့္အရပ္မွ စတင္ ကာ မာနခ်သည့္အေနျဖင့္ေရာ အရိုအေသ ေပးသည့္ အေနျဖင့္ပါ ဖိနပ္ခၽြတ္ခဲ့ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ မာနခံေနပါက တရားမရႏိုင္ေၾကာင္း၊ မာနစြဲၾကီးသူသည္ သကၠာယဒိဌိေခၚ ငါစြဲႀကီးေသာ သူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ငါစြဲ ေပၚတြင္သာ မာနတက္လို႕ ရေသာေၾကာင့္ မာနႀကီးသူသည္ တရားရဖို႕ ခဲယဥ္းေၾကာင္း၊ ယင္းမာနကို ဘုရားေပၚမေရာက္ခင္ အေ၀းကတည္းက သတိေပးသည့္ အေနျဖင့္ တံခြန္တိုင္ကို ျမင့္ျမင့္ တည္ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရေလသည္။
သည္ေလာက္ေတာင္ ေစတီရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခ်င္းစီ အတြက္ေရာ အားလံုးျခံဳငံုၿပီးပါ အႏွစ္ပါပါ အဓိပၸာယ္ရွိရွိ ပံုသ႑ာန္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္စီစဥ္ႏိုင္ေသာ ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ားရဲ႕ သေကၤတ ၀ါဒကို အ့ံၾသခ်ီးက်ဴးလို႕ မဆံုးႏိုင္ေတာ့ပါေခ်။ ထို အေဟာင္းမ်ားရဲ႕ အႏွစ္မ်ားကို မသိပါဘဲ လ်က္ျဖစ္ေစ၊ သိလ်က္နဲ႕ ျဖစ္ေစ ငါက အသစ္ထြင္တယ္ ဆိုေသာ စကားကို လက္ကိုင္ျပဳၿပီး အေဟာင္းကို ဖ်က္ဆီးကာ အသစ္ထြင္ျခင္း၊ အေဟာင္းနဲ႕ အသစ္ကို ေရာျခင္းမ်ားကို ပညာမဲ့ပီပီ ျပဳလုပ္ေနၾကသူ တခ်ိဳ႕ကို ေတြ႕တိုင္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါသည္။ သူတို႕စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ သမိုင္းတြင္ ငါ့ထက္ေတာ္သူမရွိေစရ၊ ငါက သမိုင္းကို ေဖ်ာက္ခ်င္သလို၊ ျပင္ခ်င္သလို ျပင္ႏိုင္သည္ဟု တလြဲမာနရွိဟန္တူေလသည္။ ပညာရွင္တို႕ စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ အ၀ီစိက်မည့္ သမိုင္းတရားခံမ်ား ဟု သာ သတ္မွတ္ကာ သနားေလမည္။ အေဟာင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရ ကို အရင္ေလ့လာၿပီး အေဟာင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရ ထက္သာေသာ အသစ္ကို ထြင္ႏိုင္ပါမွ တိုးတက္ျခင္း အစစ္ အျဖစ္ႀကီး ျဖစ္ေပမည္။ သို႕မဟုတ္ပဲ အသစ္ျဖစ္ ၿပီးေရာ ေလွ်ာက္လုပ္လွ်င္ကား အသံုးမက် လွေသာ အစုတ္ပလုတ္မ်ားႏွင့္ သည္လို ေလွ်ာက္လုပ္ရင္ အစုတ္ပလုတ္ေတြ ျဖစ္ကုန္တတ္တယ္ ဟု ဥပမာ ျပစရာမ်ားသာ က်န္ခဲ့မည္ ကိုလည္း သတိတရား ရလိုက္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment